Forex qrafikləri valyuta cütlərinin qiymət hərəkətini təhlil etmək üçün treyderin əsas alətidir. Forex bazarının qrafik analizində, treyderlər müxəlif qrafiklərdən istifadə edirlər. Qrafiklərin bir neçə növü vardır ki, onların hər biri unikal məlumat verir və müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur. Bu yazıda biz qrafiklərin əsas növlərini nəzərdən keçirəcəyik: tik qrafiki, xətt qrafiki, şam qrafiki və bar qrafiki.
Müxtəlif növ qrafikləri başa düşmək nə üçün vacibdir?
Hər bir qrafik növünün öz üstünlükləri və mənfi cəhətləri var və düzgün qrafiki seçmək ticarət strategiyanızın uğuruna böyük təsir edə bilər. Bəzi qrafiklər qiymət hərəkətləri haqqında daha ətraflı məlumat verir, digərləri isə ümumi mənzərəni və uzunmüddətli tendensiyaları görməyə kömək edir.
Tik qrafiki
Tik diaqramı zamandan asılı olmayaraq bazarda baş verən hər bir qiymət dəyişikliyini göstərir. Qrafikdəki hər bir tik (nöqtə) “buy” və ya “sell” əməliyyatlarını təmsil edir. Bu qrafik tipi, real vaxtda bazarın hər bir hərəkətini görmək istəyən treyderlər üçün faydalıdır.
Tik qrafiki qısamüddətli ticarət üçün uyğundur və treyderlərə qiymət dəyişikliklərinə dərhal reaksiya verməyə imkan verir. Bu, saniyələr və ya dəqiqələr ərzində mövqeləri açıb bağlayan skalperlər üçün xüsusilə vacibdir. Tik qrafikləri qiymətlərin çox tez dəyişə biləcəyi mühüm iqtisadi xəbərlər zamanı bazar təhlili üçün də faydalıdır.
Xətt qrafiki
Xətt qrafiki, qrafiklərin ən sadə formasıdır və hər bir dövr üçün bağlanış qiymətini göstərir. Xətlər bağlanış qiymət nöqtələrini birləşdirərək davamlı bir xətt yaradır.
Xətt qrafiki ümumi bazar tendensiyasını tez qiymətləndirmək istəyən treyderlər üçün uyğundur. Qiymət hərəkətlərinin yalnız ümumi mənzərəsi vacib olduqda, uzunmüddətli təhlil üçün faydalı ola bilər. Məsələn, uzunmüddətli investisiyaları nəzərdən keçirən investorlar bazarda əsas tendensiyaları müəyyən etmək üçün xətt qrafiklərindən istifadə edə bilərlər.
Yapon şamları
Yapon şamları (şam qrafiki) treyderlər arasında ən populyar qrafik növlərindən biridir. Hər bir şam konkret bir zaman dövrünü təmsil edir və gövdədən (açılış və bağlanış qiymətləri arasındakı fərq) və kölgələrdən (dövrün maksimum və minimum qiymətləri) ibarətdir. Yapon şamları treyderlərə trendin potensial geridönüşünü və ya davamını göstərə biləcək müxtəlif patternləri, müəyyən etməyə imkan verir.
Yapon şamları qısa və orta müddətli ticarət üçün istifadə olunur. Treyderlər ticarət üçün mümkün giriş və çıxış nöqtələrini müəyyən etmək üçün şam patternlərini təhlil edirlər. Məsələn, eniş trendindən sonra “çəkic” modelinin görünüşü potensial geri dönüşü və uzun mövqeyə(long) girmə ehtimalını göstərə bilər.
Bar qrafiki
Bar qrafiki (OHLC chart) hər bir dövr üçün açılış, maksimum, minimum və bağlanış qiymətlərini göstərir. Hər bir çubuq şaquli xəttdən (qiymət diapazonu) və iki üfüqi çubuqdan (açılış və bağlanış qiymətləri) ibarətdir.
Qrafikdəki hər bir çubuq bir zaman dövrünü və dörd əsas qiyməti göstərir:
1. Açılış qiyməti (Open): Şaquli xəttin solunda olan üfüqi xətt.
2. Bağlama qiyməti (Close): Şaquli xəttin sağındakı üfüqi xətt.
3. Maksimum qiymət (High): Şaquli xəttin ən yüksək nöqtəsi.
4. Minimum qiymət (Low): Şaquli xəttin ən aşağı nöqtəsi
Bar qrafiki seçilmiş dövr üçün qiymət hərəkətləri haqqında tam məlumatı görmək istəyən treyderlər üçün uyğundur. Onlar dəyişkənliyi təhlil etmək və əsas dəstək və müqavimət səviyyələrini müəyyən etmək üçün faydalıdır. Bar diaqramları, həmçinin hərəkətli MA və Bollinger bands (Bollincer xəttləri) kimi müxtəlif texniki indikatorları tərtib etmək üçün istifadə olunur.
Uyğun qrafiki necə seçmək olar?
Ticarət strategiyanızı müəyyənləşdirin: Tik qrafikləri hər qiymət hərəkətini görmək istəyən skalperlər və qısamüddətli treyderlər üçün uyğundur. Xətt qrafikləri uzunmüddətli analiz və əsas trendləri müəyyən etmək üçün faydalıdır. Yapon şamları gələcək qiymət hərəkətlərini proqnozlaşdırmağa kömək edən çoxlu məlumat və vizual patternlər təklif edir. Bar qrafikləri qiymət hərəkətləri haqqında tam məlumat verir və volatillik və əsas qiymət səviyyələrini təhlil etmək üçün uyğundur.
Təcrübə səviyyənizi nəzərdən keçirin: Yeni başlayanlar üçün xətt qrafikləri ilə başlamaq daha asan ola bilər, daha təcrübəli treyderlər isə şam və ya bar qrafiklərinə üstünlük verə bilər.
Fərqli qrafikləri sınaqdan keçirin: Bazarı təhlil etmək və hansının sizin üçün ən əlverişli və məlumatlandırıcı olduğunu müəyyən etmək üçün müxtəlif növ qrafiklərdən istifadə etməyə çalışın.